Huisarts Rob Elens heeft een zware tijd achter de rug. Het Limburgse Meijel, het dorp waar hij werkt, is zwaar door corona getroffen. Tom Zwitser van Blue Tiger Studio, het YouTube-kanaal van uitgeverij De Blauwe Tijger, interviewde hem. Elens voert daarin een pleidooi om het medicijn hydroxychloroquine door huisartsen te laten gebruiken als coronamedicijn. Hij stelt dat 10 van de 10 coronapatiënten die hij ermee behandelde, zijn genezen; en toch is hij op de vingers getikt. Nu vraagt Elens zich af: waarom mag dit niet van de Inspectie?
In de hitte van de coronastrijd overleden verschillende van Elens’ patiënten. Ernstig zieke mensen stuurde hij direct door naar het ziekenhuis, maar soms mocht dat niet baten. En toen kwam het signaal dat er geen patiënten meer opgenomen konden worden. Alle bedden op de intensive care waren vol. Wat doe je dan, als huisarts?
Elens ging samen met zijn apotheker een ‘lokaal protocol’ opstellen, zoals hij dat noemt, dat bestond uit het geven van een combinatie van medicijnen. Hoofdbestanddeel was het antimalariamiddel hydroxychloroquine; de twee andere waren zink en azitromycine. Elens claimt dat alle patiënten die hij daarmee in een vroeg stadium behandelde, genazen. In zijn enthousiasme liet hij een filmpje maken over het succesvolle gebruik van de medicinale cocktail, maar toen de Inspectie voor Gezondheidszorg daar lucht van kreeg, werd hij meteen teruggefloten.
Oorlogstijd
In de uitzending van Blue Tiger Studio vertelt Elens dat hij het middel niet langer voorschrijft. Dat vindt hij erg: „Ik denk dat de Inspectie daarmee een potentiële ondersteuning van mensen met corona blokkeert. In feite zijn wij in oorlog met het virus, en op het oorlogsveld gelden andere wetten. De huidige richtlijn zegt: neem paracetamol, ga naar huis, drink veel, en als het slechter gaat moet je bellen (…) Het enige wat ik kan adviseren is de ‘good old’ paracetamol. Ik heb niets tegen paracetamol, maar dat gaat tegen dit virus niet werken. (…) En in het ziekenhuis is nu alles gericht op maximale supportive treatment: infuustherapie, zuurstof en beademing. Er worden geen geneesmiddelen geadviseerd, ook hydroxychloroquine niet. Dat was eerst wel het geval, maar die richtlijn is aangepast.
Voorraad geen issue
Elens betreurt het beleid ten zeerste. „Ik denk dat dit geneesmiddel in de eerstelijnszorg (bij specialisten in de ouderengeneeskunde, geriaters en huisartsen, red) enorm veel kan betekenen. 85% van de mensen kan het virus gewoon ‘wegdraaien’; het immuunsysteem lost dat op. Maar bij een aantal mensen gebeurt dat niet. Dan kun je dit geneesmiddel, dat met 50 cent per dag heel goedkoop is, gewoon inzetten. Maar dat mag klaarblijkelijk niet. (…) De Inspectie zegt dat er dan niet genoeg beschikbaar is voor reumapatiënten (die al sinds jaar en dag hydroxychloroquine gebruiken, red).” Elens zet hier vraagtekens bij: „Er zijn vijftigduizend reumapatiënten die hydroxychloroquine gebruiken en er zijn miljoenen doses op voorraad. De bevoorrading is dus geen issue.”
Gevaarlijk?
Een ander punt dat de Inspectie aandraagt is dat het middel gevaarlijk zou zijn: „Men heeft het over eventuele cardiologische afwijkingen waardoor mensen een acute hartdood kunnen sterven. Dat valt allemaal wel mee. (…) Mijn reumapatiënten krijgen twee keer per dag een tabletje, jarenlang. En voor coronapatiënten, die van mij drie keer per dag een tabletje voor vier dagen krijgen, zou het dan ineens gevaarlijk, onveilig en ‘een kwalijke zaak’ zijn? Ik snap er niets van!”
Volgens Elens is hydroxychloroquine juist een heel ongevaarlijk middel. „Het is al denk ik meer dan een miljoen keer voorgeschreven in Nederland aan reumapatiënten. Het staat op de essentiële medicijnenlijst van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). En de WHO heeft een rapport geschreven over de cardiotoxiciteit van antimalariamiddelen waaruit blijkt dat het een enorm veilig middel is.”
In Italië is hydroxychloroquine nu in gebruik in de eerstelijnszorg, zoals Rob Elens dat deed in Meijel. Met prima resultaten. Bekijk dit filmpje maar eens.
Pijnlijk
Elens stoort zich eraan dat de Nederlandse burger niet wordt verteld wat hij zelf kan doen om zich via voeding tegen het coronavirus te beschermen. „Voedingssupplementen zouden niet werken. Het enige wat je moet doen, is gezond eten. Maar wat je dan precies moet eten, wordt niet gezegd.” Ook niet door het Voedingscentrum, dat door de overheid wordt gesubsidieerd. Daarom heeft Elens zelf een website opgezet: Zelfzorgcovid19.nl.
Zelf doen
Daarop staat wat je kunt doen om je immuunsysteem te ondersteunen bij het gevecht tegen virussen, waaronder COVID-19. „Dan heb ik het over de inname van zink, vitamine D, vitamine C enzovoort. Er staan bijvoorbeeld adviezen op als: je moet paranoten eten voor selenium of oesters voor zink. (…) Ik denk dat mensen die ziek zijn geworden tekorten hebben gehad, waardoor het immuunsysteem niet kon werken en het virus de overhand kreeg. Ik zou willen adviseren om te analyseren wat er is gebeurd door het bloed van overledenen te testen op sporenelementen – op vitamines, op mineralen – om te kijken waar de gemeenschappelijke factor zit.”
Zelfzorgcovid19.nl biedt ook een Nieuws-sectie met verzamelde onderzoeken die het effect van hydroxychloroquine onderbouwen. En er is een pagina waarop medici kunnen aangeven dat ze zich achter Elens’ initiatief tot zelfzorg scharen.
Antwoord van Inspectie laat op zich wachten
Omdat Rob Elens in het bovenstaande artikel uitspraken doet die gericht zijn aan de Inspectie voor de Gezonsheidszorg, nam Weet Magazine contact op met Frank Wassenaar, woordvoerder en persvoorlichter van die instantie. Helaas kon hij niet diepgravend op Elens’ argumentaties ingaan, want „er loopt een klachtbehandeling. Het zou vreemd zijn als ik daar nu al op vooruit zou lopen.”
Persbericht
Wassenaar verwijst wel naar een persbericht dat op 26 maart 2020 op de website van de Inspectie is gezet. Daarin staat:
‘Voor chloroquine is volstrekt onbewezen dat het enige preventieve werking heeft tegen het coronavirus. Bovendien is chloroquine geen geneesmiddel om lichtvaardig mee om te gaan: het is zeer toxisch bij overdosering. Het voorschrijven en verstrekken van chloroquine bij een patiënt vanwege besmetting met het coronavirus is alleen aangewezen als dat in lijn is met de behandelopties van de Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB). Rationeel gebruik draagt ook bij aan het beschikbaar houden van chloroquine voor patiënten die daar echt baat bij kunnen hebben, zoals reumapatiënten.’
Wordt vervolgd…
Dat is precies waar Elens met zijn pleidooi onderbouwde kritiek op geeft. Het antwoord van de Inspectie volgt nog. Op de vraag of dat antwoord te zijner tijd publiekelijk bekend zal worden gemaakt, antwoordt Wassenaar: „Bij een normale klachtenafhandeling is dat niet het geval…”
