Trilobieten zijn bij verzamelaars erg in trek. Je kunt ze over de hele wereld vinden als fossiel. De Ute-indianen van de Verenigde Staten verwerkten een trilobietensoort in hun amuletten. En in de Grotte du Trilobite, in Frankrijk, is zelfs een soort heiligdom dat helemaal gemaakt is van deze uitgestorven zeedieren. Hoe zijn deze dieren om het leven gekomen voordat ze fossiliseerden?
Trilobieten worden, biologisch gezien, gerekend tot de stam (fylum) van de geleedpotigen (Arthropoda). Ook spinnen, insecten en kreeftachtigen worden daartoe gerekend. Op dit ogenblik vormen leden van deze groep samen minstens 85 procent van alle soorten die op aarde voorkomen. Ze zijn vertegenwoordigd in elk milieu. Van insecten alleen zijn al meer dan 870.000 soorten bekend!
Kalkpantser
Hoewel geleedpotigen tegenwoordig een groot deel van de biomassa op aarde vormen, zijn ze in het fossielenarchief veel beperkter aanwezig. Er zijn slechts zo’n 30.000 soorten beschreven. Omdat de meeste geleedpotigen een organisch exoskelet hebben (zie kader hieronder), de zogenaamde chitinelaag, verrotten ze snel en fossiliseren ze niet zo goed. Een beperkt aantal arthropodengroepen, zoals de trilobieten, zijn tijdens de zondvloed wél bewaard gebleven. Dat komt doordat ze kalk in hun pantser hebben. Er zijn meer dan 2.000 trilobietengeslachten benoemd, met duizenden soorten.

Reconstructie van een trilobiet zoals die er levend uit moet hebben gezien. Foto: flickr.com, auteur James St. John
Wat is een exoskelet?
God heeft alle geleedpotigen voorzien van een uitwendig skelet (een exoskelet) dat is opgedeeld in segmenten en aanhangsels. Het exoskelet groeit niet mee als het dier groter wordt. Het moet dus worden vervangen, en dat gebeurt door vervelling. De dieren vervelden gedurende hun hele leven. De meeste fossielen van trilobieten die gevonden worden, zijn daarom afgestoten pantsers of delen daarvan.

Vervellingsresten van de trilobiet Vogesia bromidensis. Foto: Wikimedia Commons, auteur Dwergenpaardje.
Snelle begrafenis
Deze fossielen van trilobieten zijn een van de sterkste aanwijzingen die duiden op een begrafenis onder catastrofale omstandigheden. Onderzoek toont aan dat veel van deze dieren in heel korte tijd levend werden afgedekt. Veel trilobieten worden namelijk in een opgerolde houding aangetroffen, als enorme pissebedden, om zichzelf tegen gevaar te beschermen. Men heeft echter ontdekt dat bij een deel van de trilobietvariëteiten de eigenschap ontbrak om zich in die balvorm als het ware ‘op slot te zetten’. Voor het vasthouden van die opgerolde positie waren ze dus helemaal afhankelijk van hun spieren. Evolutionisten waren verbaasd toen ze veel van deze trilobieten zonder zo’n intern slot(!) in opgerolde, zichzelf verdedigende toestand vonden.
Javier Ortega-Hernandez en zijn mede-auteurs schrijven hierover: ‘Na het sterven hadden de spieren die verantwoordelijk zijn voor de bolvorm moeten verslappen, waardoor het lichaam weer in uitgestrekte positie had moeten terugkeren. De enige mogelijkheid om Olenellus-trilobieten in opgerolde vorm te conserveren, is een snelle begrafenis van levende individuen.’
Trilobieten en de Cambrische explosie
Geleedpotigen vormen een belangrijk deel van de soorten in het grote evolutiemysterie dat de Cambrische explosie wordt genoemd (zie www.weet-magazine.nl/cambrium). Ze zijn een van de meest algemene fossielen in de lagen die tot het Cambrium behoren en verschijnen geheel compleet, zonder evolutionaire voorouders.
Evolutionist Richard Fortey schrijft hierover verbaasd: ‘Hoe kan het dat deze verscheidenheid [van trilobieten] zo plotseling opkwam aan het begin van het Cambrium? (…) Waar waren hun voorouders? Waarom worden die niet gevonden?’
Creationisten verklaren de plotselinge verschijning van deze fossielen doordat de Cambrium-lagen vroeg tijdens de zondvloed zijn afgezet. Het is dan te verwachten dat zee-organismen uit de ondiepe kustwateren de eerste dieren waren die tijdens de opkomende vloedwateren werden bedekt en bewaard.

Allerlei families van trilobieten verschijnen plotseling in het Cambrium en zien er al direct zeer complex uit. Van evolutionaire voorouders is vooralsnog geen spoor te bekennen.
Bijbelse bril
Deze trilobieten in opgerolde staat laten dus zien dat ze nog levend waren toen ze met sediment werden afgedekt. Hun plotselinge verschijning in de aardlagen is geen mysterie als je ernaar kijkt met een Bijbelse bril. Het bevestigt dat de zondvloed de aarde in korte tijd onder water zette en daarbij allerlei dieren met modder overdekte. De wetenschap vindt steeds nieuwe gegevens die de Bijbel bevestigen, ook als je kijkt naar deze opgerolde wondertjes.
Weet meer
- Dit artikel verscheen oorspronkelijk in Weet 35 (2015). Bekijk hier de originele pdf, of koop het nummer in onze webshop.
- Dit artikel is een vertaling van Acts & Facts, februari 2014, pagina 13. Voor meer bronnen en achtergrondinformatie, zie de links onderaan dat artikel.