In de teerzanden van de Canadese Millennium Mine dook in 2011 een bijzonder dinofossiel op. Normaal gesproken vind je alleen resten van botten en tanden, de hardere lichaamsdelen. Maar deze dino, een Nodosaurus, was nagenoeg in z’n geheel versteend. Hoe kan dat?
De onderzoekers wisten niet wat ze zagen. De Nodosaurus was zó mooi gefossiliseerd, dat de wetenschappers dingen zeiden als „het is alsof hij een paar weken geleden nog leefde,” en „het is alsof hij slaapt.” Maar volgens diezelfde wetenschappers leefde deze Nodosaurus 110 miljoen jaar geleden.
Schat aan informatie
Een Nodosaurus is een soortgenoot van de bekendere Ankylosaurus, maar dan zonder de staartknots. Deze dino’s hadden, net als sommige hedendaagse reptielen, heel veel benige platen en stekels op hun rug. Omdat het Canadese fossiel zo mooi bewaard is gebleven levert het een schat aan informatie voor paleontologen. Zo is er keratine om de benige stekels gevonden. Dat geeft een beeld van hoe groot de stekels in het echt waren. Ook is het pigment melanine bewaard gebleven. Dit zegt iets over de kleur van de dino, al is het zo dat niet alle pigmentstoffen even goed bewaard blijven. En dan natuurlijk de vorm van het pantser zelf. De botplaten (osteodermen) worden vaak los gevonden, zodat wetenschappers moeten gokken hoe het dier er precies uitzag toen hij nog leefde. Deze Nodosaurus heeft de osteodermen nog op de goede plek zitten. Hierdoor kunnen de paleontologen de vorm en opbouw van het pantser goed bestuderen.
Mooi bewaard
Hoe is deze dino zo mooi bewaard gebleven? De wetenschappers denken dat de Nodosaurus door een overstroming in een rivier terechtgekomen en vervolgens naar zee werd gevoerd. De teerzanden zijn immers gevormd uit de resten van zeedieren en -planten. Na een week ronddobberen is de Nodosaurus gezonken en begraven.
Deze omstandigheden zijn heel erg specifiek, en het is nog maar de vraag of dit scenario een fossiel oplevert. Er zijn genoeg aaseters in de zee die korte metten maken met een drijvend karkas. Het lijkt logischer dat één enkele waterige catastrofe de Nodosaurus snel begraven heeft: de Bijbelse zondvloed. Die vond zo’n 4500 jaar geleden plaats. Dat deze dino niet vele miljoenen jaren, maar enkele duizenden jaren geleden leefde, verklaart ook waarom kwetsbare organische moleculen als keratine en melanine nog zichtbaar zijn in het fossiel. Die hebben namelijk een beperkte houdbaarheid.
