1. Sterrenbotsing
Astronomen hebben in 2017 een interessante ontdekking gedaan. Voor het eerst is toen waargenomen hoe zware scheikundige elementen, zoals goud, van nature kunnen ontstaan.
Door kernfusie kun je lichtere atomen omvormen tot zwaardere. Maar niet zwaarder dan ijzer. Toch zijn er nog ten minste 72 elementen zwaarder dan ijzer die in de natuur voorkomen. Er zijn twee theorieën over hoe die op natuurlijke wijze worden gevormd:
– een exploderende ster (supernova) zorgt voor genoeg kracht om elementen zwaarder dan ijzer te produceren;
– de zwaardere elementen ontstaan wanneer sterren botsen.
De tweede optie is waargenomen. Weet je nog de zwaartekrachtsgolven die Einstein had voorspeld, en waarvoor de Nobelprijs voor Natuurkunde werd uitgereikt? Die werden op 17 augustus 2017 opnieuw waargenomen en bleken te komen uit een ander sterrenstelsel, 130 miljoen lichtjaar bij de aarde vandaan. De zwaartekrachtsgolven werden veroorzaakt door twee botsende neutronensterren. Dat zijn kleine sterren, niet veel groter dan een fikse stad, maar met een hele hoge dichtheid: een theelepeltje neutronenster weegt 1 miljard ton, ongeveer zoveel als Mount Everest.
Goud gevormd door botsing
Door te bepalen waar de zwaartekrachtsgolven vandaan kwamen, konden astronomen met de Hubbletelescoop zien wat er gebeurde. Door het licht dat bij de botsing ontstond te analyseren ontdekten de wetenschappers dat er zware elementen waren gevormd, waaronder goud.
Volgens het oerknalmodel zijn alle zware elementen ontstaan uit dit soort botsingen (of supernova’s). Daar zijn miljarden jaren voor nodig. Daarbij het is nog maar de vraag of deze botsingen vaak genoeg plaatsvinden om alle zware elementen te vormen in ‘slechts’ 14 miljard jaar. Volgens de Bijbel heeft God de aarde geschapen om bewoond te worden. Dat betekent ook dat er waarschijnlijk al een heleboel zware elementen vanaf de schepping in de aarde zitten, en dat het goud van je sieraden dus niet miljarden jaren geleden werd gevormd door botsende sterren, maar dat God het bij de schepping in de aarde heeft geplaatst.
2. Zon met zeven ‘aardes’
In hetzelfde jaar maakte NASA met veel bombarie bekend dat er een ster was gevonden waar maar liefst zeven aarde-achtige planeten omheen draaien. Wat betekent deze vondst?
Al in 2016 maakten Belgische astronomen bekend dat ze met hun telescoop TRAPPIST een drietal planeten hadden ontdekt rond de ster 2MASS J23062928-0502285. Dat is een rode dwergster die op 40 lichtjaar afstand van de aarde staat. De dwergster kreeg een nieuwe naam en heet nu TRAPPIST-1. NASA heeft haar blik inmiddels ook op TRAPPIST-1 gericht, en daar kwam men tot de conclusie dat er maar liefst zeven planeten in dat verre zonnestelsel zijn, allemaal rotsachtig, net als de aarde.
Volgens NASA bevinden ten minste drie van de zeven planeten zich in de bewoonbare zone. Dat is het gebied om een ster waar een planeet vloeibaar water kan hebben. Ook op de andere zou (onder de juiste condities) vloeibaar water mogelijk zijn. Met behulp van de telescoopdata heeft men een schatting kunnen maken van de grootte en de massa van de planeten. Daaruit zou blijken dat ze een hoge dichtheid hebben en dus, net als de aarde, rotsachtig zijn.
Hoe weten we dat?
Hoe weten astronomen eigenlijk dat er planeten om verafgelegen sterren draaien? Zelfs de grootste sterren zien er door de sterkste telescopen uit als kleine lichtpuntjes. Je kunt echter wel de helderheid van zo’n ster meten. En bij sommige sterren neemt de helderheid met enige regelmaat af. Zo kun je bepalen hoeveel planeten een ster heeft, hoe groot ze zijn en hoe ver ze van de ster af staan.
Hoewel deze vondst op zich spectaculair is, heeft de mensheid er momenteel weinig aan. Deze (en andere) exoplaneten zijn te ver weg om te bereiken. Dat zou in het gunstigste geval met de huidige technologie honderdduizenden jaren duren. Je kunt er dus onmogelijk komen. Waarom is dit dan zo’n belangrijke vondst? Omdat vloeibaar water een van de ‘ingrediënten’ is die nodig zijn voor leven, en velen geloven dat buitenaards leven de evolutietheorie bevestigt. Volgens naturalisten is leven op aarde vanzelf ontstaan. Mogelijk is het dus elders in het heelal ook vanzelf ontstaan.
Zonder vloeibaar water kan leven niet bestaan. Maar de aanwezigheid van vloeibaar water alleen is natuurlijk nog geen garantie dat er ook buitenaards leven bestaat. Oftewel, het is interessant, maar zegt verder weinig.
Wil je meer lezen? Neem dan een abonnement op Weet Magazine
Weet meer:
www.weet-magazine.nl/sterrenbotsing
